Nieuwe regelgeving
- In de periode van 1 maart tot 30 november;
- voor minstens 53 volle of halve dagen;
- een uitkering als tijdelijk werkloze kregen omwille van overmacht (corona) of economische redenen.
- Algemeen SWT 62 jaar: van 40 naar 41 jaar loopbaan vanaf 1 januari 2019. Voor vrouwen is het nog maar 35 jaar loopbaan in 2019, met elk jaar nadien één jaar erbij, tot 41 jaar vanaf 2025.
- SWT bedrijven in herstructurering of moeilijkheden: van 56 naar 60 jaar vanaf 1 januari 2019.
- standaard belastingvrije som: 4.095 euro;
- verhoogde belastingvrije som (voor wie een belastbaar inkomen heeft van maximaal 25.220 euro): 4.260 euro.
- Formulier C3.2-WERKGEVER (bewijs van tijdelijke werkloosheid)
- Formulier C131B (deeltijdse arbeid)
- Formulier C78 (tewerkstelling in een beschutte werkplaats)
- Formulieren C78-ACTIVA, C78.3, C78-SINE (activeringsmaatregelen)
- Formulieren C103-JEUGDVAKANTIE-WERKGEVER en C103-SENIORVAKANTIE-WERKGEVER (jeugd- en seniorvakantie)
- Bedienden 28 kalenderdagen
- Arbeiders 14 kalenderdagen
- Werklozen en andere personen die niet (meer) werken bij de aanvang van de arbeidsongeschiktheid (bv. interimarissen van wie het contract afloopt): 48 uur
- Onthaalouders die kinderopvang doen voor een over-koepelende organisatie zoals Kind & Gezin of een OCMW: 48 uur
- Na ontslag uit het ziekenhuis: 48 uur
Werken en pensioen
Werknemers die een bedrijfswagen ter beschikking krijgen en die ook privé mogen gebruiken, betalen vanaf begin volgend jaar meer belastingen. Die belastingverhoging is het gevolg van de jaarlijkse aanpassing van de standaard CO2-uitstoot voor het berekenen van het belastbare voordeel. Voor elektrische of hybride wagens, heeft de daling van de standaarduitstoot geen effect. Ook auto's met een zeer hoge CO2-uitstoot blijven buiten schot.
Gezinnen
Wijzigingen wetgeving psychosociale risico's
Steeds meer werknemers worden geconfronteerd met chronische stress, een gevoel van uitputting, slechte sociale verhoudingen en/of een gebrek aan erkenning. Werkgevers van hun kant ontkennen of minimaliseren vaak de problemen.
Bij het vroegtijdig opsporen en het voorkomen van psychosociale risico’s spelen de overlegorganen (Comité PB, OR, overlegcomité in de openbare sector) een belangrijke rol.
Met de campagne ‘Voorkom psychosociale risico’s’ wil het ACV militanten en alle werknemers sensibiliseren voor de problematiek van de psychosociale risico’s. Tegelijkertijd wil het ACV er samen met de vakbondsafgevaardigden voor zorgen dat het voorkomen van psychosociale risico’s prioriteit krijgt binnen het Comité PB in alle ondernemingen, instellingen en administraties.
Psychosociale risico’s: nieuwe wetgeving vanaf 1 september 2014
Vanaf 1 september 2014 zijn er grondige wijzigingen in de wetgeving rond psychosociale risico’s. In de bestaande regelingrond klachten bij pesten, geweld en ongewenste intimiteiten wijzigen een aantal aspecten: de mogelijkheid om een forfaitaire schadevergoeding te vragen voor de rechtbank, de rol van vertrouwenspersoon wordt onverenigbaar met een mandaat als werknemersafgevaardigde of leidinggevende en opleidingen worden verplicht, de preventie adviseur dient op te volgen of zijn adviezen worden uitgevoerd en dient in bepaalde gevallen zelf de inspectie in te schakelen, hij dient zich niet langer uit te spreken of de vastgestelde feiten al dan niet pesten zijn, de preventieadviseur kan interventies weigeren indien hij van oordeel is dat de klacht manifest geen feiten betreft van pesten, geweld of ongewenste intimiteiten.
Ook voor àlle werknemers komen er vanaf 1 september wijzigingen. Zo kan voortaan elke werknemer die meent gezondheidsschade te ondervinden door psychosociale risico’s op het werk (los van pesten, geweld of ongewenste intimiteiten) de formele interventie vragen van een preventieadviseur psychosociale risico’s (van een externe preventiedienst). Deze dient de individuele vraag en de arbeidsomstandigheden van betrokkene te onderzoeken, in geval van collectieve aspecten de kwestie over te maken naar het collectief overleg in de onderneming, en in geval van individuele situaties een advies op te stellen en over te maken aan de werkgever.
Analoog is het ook mogelijk voor elke werknemer om een informele interventie te vragen van deze preventieadviseur. Anders dan bij klachten rond pesten, geweld en ongewenste intimiteiten is er in deze géén bescherming van de klagende werknemer tegen represailles van zijn werkgever of hiërarchie. Die zwakke onbeschermde positie van de betrokken werknemer noopt tot een weloverwogen aanpak met kennis van de concrete arbeidsverhoudingen in de onderneming of instelling. In geval van vragen rond collectieve aspecten komt de materie toch terecht in het ondernemingsoverleg.
Ook voor werknemersafgevaardigden in het comité PB wijzigt de regelgeving aanzienlijk. De bepalingen rond de verplichte risico-evaluatie inzake psychosociale aspecten werden sterker uitgewerkt en op diverse aspecten gewijzigd. Werknemersafgevaardigden kunnen voortaan vragen om een risicoanalyse van een specifieke situatie. Individuele vragen tot interventie met een collectief karakter worden eerst in het comité behandeld.
Om dit alles te regelen moet in alle Belgische ondernemingen en instellingen tegen 1 maart 2015 het arbeidsreglement worden aangepast.
Psychosociale risico's: waarover gaat het?
Psychosociale risico’s worden gedefinieerd als “de kans dat één of meerdere werknemers psychische schade ondervind(en) die al dan niet gepaard kan gaan met lichamelijke schade ten gevolge van blootstelling aan een arbeidsorganisatie waarvan de arbeidsvoorwaarden, de arbeidsinhoud of de interpersoonlijke relaties op het werk objectief een gevaar inhouden.”
Deze definitie zal ingevoerd worden in de nieuwe wetgeving die in voorbereiding is. De huidige reglementering spreekt nog van psychosociale belasting.
Een woordje uitleg
Arbeidsorganisatie: alles wat in de onderneming in stelling wordt gebracht om de doelstellingen te bereiken. Concreet omvat de arbeidsorganisatie de arbeidsomstandigheden, de inhoud van het werk, de werkvoorwaarden en de interpersoonlijke relaties op het werk..
Psychische schade: relationeel leed op het werk, het gevoel uitgeput te zijn, gebrek aan zelfvertrouwen, in wenen uitbarsten op het werk, depressie, zelfmoordneigingen, (overmatig) gebruik van alcohol, medicatie (waaronder antidepressiva), ongecontroleerd agressief gedrag, verbaal geweld, pesterijen…
Lichamelijke schade: slaapproblemen, spierpijnen en pijnen in de gewrichten, verhoogde bloeddruk, hartkloppingen, maag- en darmklachten, regelmatige infecties, ...
Objectief gevaar: wanneer spreek je van gevaar in de arbeidsorganisatie? Het gevaar is reëel wanneer een bepaalde situatie (een organisatiemethode, een bepaald type arbeidsrelaties, …) schade kan toebrengen aan de psychische gezondheid van een of meer werknemers (met een eventuele weerslag op de fysieke gezondheid).
Voorbeelden:
Heel regelmatig werken met scherpe deadlines en weinig voorspelbare uurroosters kan leiden tot meer stress en (over)vermoeidheid, wat dan weer zijn weerslag heeft op de fysieke gezondheid.
Werken in permanent contact met personen die het moeilijk hebben (sociaal, gezondheidsproblemen) kan dan weer leiden tot emotionele uitputting en agressief gedrag.
Waarom een campagne over psychosociale risico’s?
Vakbondsafgevaardigden en militanten worden steeds vaker geconfronteerd met werknemers die het moeilijk hebben. Vaak weten vakbondsafgevaardigden niet hoe daarmee om te gaan. Met deze campagne ondersteunt het ACV iedereen die op dit terrein tot oplossingen wil komen.
Nog te vaak negeren of minimaliseren werkgevers de moeilijkheden. Als ze er zich al van bewust zijn, dan leggen ze de verantwoordelijkheid meestal bij het individu. Te vaak bekommeren ze zich niet om de gevolgen voor de psychische en fysieke gezondheid van de werknemers. Ze onderschatten de negatieve impact op de bedrijfsresultaten. Het is hoog tijd om de werkgevers te wijzen op hun verantwoordelijkheden inzake preventie.
Uit heel wat recente onderzoeken blijkt dat werknemers meer stress ervaren. 1 op 3 werknemers zegt er regelmatig last van te hebben. Om nog niet te spreken van burn-out of pesterijen. Een symptoom daarvan is absenteïsme. Dat is fel toegenomen de voorbije jaren. Samen stress aanpakken en psychosociale risico’s voorkomen is dan ook de boodschap.
Ook waar de arbeidsomstandigheden als goed worden ervaren, is meer aandacht voor psychosociale risico’s geen overbodige luxe. Ook daar moet de werkbaarheid van de jobs worden verhoogd, moet worden geanticipeerd op wijzigingen die er mogelijk aankomen, moet worden ingespeeld op de vergrijzing van het personeel of moeten inspanningen worden geleverd voor een betere gezondheid. Dit kan via een individuele en een collectieve aanpak, bijv. een opleidingsbeleid en een leeftijdsbewust personeelsbeleid.
In de Nationale Arbeidsraad hebben de werknemers- en werkgeversvertegenwoordigers samen opgeroepen om vanuit het welzijns- en personeelsbeleid de preventie van psychosociale risico’s te versterken. Ze willen een concrete en eenvoudige aanpak, die toepasbaar is in alle ondernemingen. Om knelpunten snel op te sporen en erop in te grijpen, willen ze de rol van de overlegorganen (Comité PB, VA) en de hiërarchische lijn in deze gevaloriseerd zien. De ACV-campagne benadrukt de rol van de werknemersafgevaardigden in de preventie van psychosociale risico’s.
01/08/2014: Deadline voor SEPA-migratie bij alle Europese lidstaten
Tegen 1 augustus moeten alle lidstaten van de Europese Unie de nodige stappen hebben gezet om over te stappen naar het Europese betalingssysteem SEPA. “België is al klaar sinds 1 april, en het ziet er nu toch naar uit dat de andere lidstaten de deadline ook zullen halen.
01/07/2014: Elk kind eindelijk gelijk?
Vanaf 1 juli 2014 treedt één enkel kinderbijslagstelsel in werking voor alle kinderen die recht hebben op kinderbijslag in België.
Deze nieuwe wet is het resultaat van een lang proces van harmonisering van de barema’s van werknemers en zelfstandigen en is bijna volledig geïnspireerd op de gecoördineerde wetten inzake kinderbijslag voor werknemers.
Voor de loontrekkenden verandert er niets.
Bij de zelfstandigen werd de kinderbijslag tot heden betaald aan de sociaal verzekerde, vaak de wettelijke vader. Vanaf 1 juli wordt de bijslagtrekkende (= de persoon die de kinderbijslag ontvangt) herbekeken en, in het geval van niet gescheiden ouders, wordt de kinderbijslag automatisch uitbetaald aan de moeder.
01/07/2014: De regionalisering van het arbeidsmarktbeleid vanaf 1 juli 2014
Bron: FOD
De zesde staatshervorming voorziet onder andere in de regionalisering van het arbeidsmarktbeleid, hetgeen inhoudt dat de bevoegdheid betreffende de patronale
bijdrageverminderingen voor doelgroepen van werknemers en de aan deze werknemers toegekende activeringsuitkeringen wordt overgedragen van de federale overheid naar de gewesten. Hierdoor worden met ingang van 1 juli 2014 de verminderingen van de werkgeversbijdragen voor de doelgroepen van werknemers, die onder het toepassingsgebied van Hoofdstuk 7 van Titel IV van de programmawet (I) van 24 december 2002 vallen, een gewestelijke bevoegdheid. De RSZPPO blijft
weliswaar na 30 juni 2014 de enige administratieve en technische operator van de
doelgroepverminderingen voor de personeelsleden van de provinciale en de plaatselijke besturen, maar de Gewesten worden vanaf deze datum bevoegd om de regelgeving vast te stellen. Vanaf 1 juli 2014 worden de gewesten bevoegd voor de volgende doelgroepverminderingen, waarvan de provinciale en plaatselijke besturen momenteel kunnen genieten en die tot en met 30 juni 2014 door de federale overheid toegekend worden:
doelgroepvermindering voor langdurig werkzoekenden die tewerkgesteld worden in het kader van:
het activaplan
een doorstromingsprogramma
de sociale inschakelingseconomie
doelgroepvermindering voor jonge werknemers;
doelgroepvermindering voor werknemers ontslagen na herstructurering in de privésector;
doelgroepvermindering voor mentoren.
Vanaf 1 juli 2014 kunnen de gewesten de bestaande federale doelgroepverminderingen afschaffen
of wijzigen alsook voor bepaalde categorieën van werknemers van provinciale of plaatselijke besturen nieuwe (gewestelijke) doelgroepverminderingen invoeren die de RSZPPO aan deze besturen zal toekennen via de DmfAPPL. De federale overheid kan na 30 juni 2014 geen nieuwe doelgroepvermindering meer invoeren en evenmin een bestaande doelgroepvermindering wijzigen. Anders dan de doelgroepverminderingen blijven de vermindering sociale maribel en de vermindering van persoonlijke socialezekerheidsbijdragen een federale bevoegdheid. De vermindering sociale maribel is (zoals de doelgroepvermindering) een vermindering van de patronale socialezekerheidsbijdragen en heeft altijd voorrang op de (gewestelijke) doelgroepvermindering.
01/04/2014: Verplichte registratie voor iedereen actief op grote werf
Iedereen die actief is op een grote werf moet vanaf 1 april elektronisch worden geregistreerd, om zo de controle op de naleving van de sociale en fiscale wetten makkelijker te maken. Onder grote werven worden bouwplaatsen verstaan waarvan de factuur hoger ligt dan 800.000 euro plus btw. Er komt wel een ruime overgangsperiode: pas vanaf 1 oktober worden overtredingen bestraft.
01/04/2014: Ontslagen werknemers in privé kunnen ontslagmotivering vragen
In februari kwamen de sociale partners, verenigd in de Groep van 10, overeen dat ontslagen werknemers in de privésector vanaf 1 april hun werkgever om een papieren ontslagmotivering kunnen vragen. Daarnaast kan een werknemer een schadevergoeding krijgen als de arbeidsrechter oordeelt dat het om een kennelijk onredelijk ontslag gaat. Dat kan echter enkel als een werknemer een contract van onbepaalde duur heeft, al geldt de ontslagmotivering ook voor werknemers wiens contract van bepaalde duur vroegtijdig beëindigd wordt.
01/04/2014: Gerechtelijk landschap wordt hervormd
Het gerechtelijk landschap zal op 1 april grondig worden hertekend. De opvallendste wijziging houdt in dat het aantal gerechtelijke arrondissementen beperkt wordt. Door de hervorming zal het aantal arrondissementen namelijk dalen van de huidige 27 naar 12. De nieuwe arrondissementen zullen grotendeels samenvallen met de provincies. Daarnaast komt er nog een tweetalig arrondissement in Brussel en een Duitstalig in Eupen. Een andere bijzonderheid is dat het arrondissementen Henegouwen twee procureurs des konings krijgt. De hertekening zal geen grote gevolgen hebben voor de burger. Hij zal zich nog altijd naar hetzelfde justitiepaleis moeten begeven
01/04/2014: Laagste lonen houden iets meer over
Doordat de fiscale werkbonus op 1 april opgetrokken wordt, houden de laagste inkomens vanaf 1 april iets meer over. Nog tot eind maart bedraagt die bonus 8,95 procent, maar op 1 april wordt dat 14,4 procent. Bedoeling van die werkbonus is het verschil met de werkloosheidsuitkering groter te maken. Hoe hoger het loon, hoe kleiner de werkbonus.
01/04/2014: Btw op elektriciteit verlaagd van 21 naar 6 procent
De btw op elektriciteit daalt voor particulieren vanaf 1 april, van 21 procent naar 6 procent. Voor professionele klanten blijft het btw-percentage op 21 procent liggen. Die verlaging blijft minstens tot eind december 2015 gelden. De maatregel maakte deel uit van het relancepakket waarover de regering in januari besliste.